نام گونه:
نام انگلیسی: Himalayan Griffon
نام علمی: Gyps himalayensis
نام فارسی: دال (کرکس) هیمالیایی
خصوصیات ظاهری
اندازه(طول بدن): ۱۰۳ تا ۱۱۰ سانتیمتر
وزن: ۸ تا ۱۲ کیلوگرم
طول بال: ۲۶۰-۲۹۰ سانتیمتر
طول عمر: ۲۰ تا ۳۵ سال
ردهبندی:
Kingdom: Animalia
Phylum: Chordate
Class: Aves
Order: Accipitriformes
Family: Accipitridae
Genus: Gyps Savigny, 1809
Species: Gyps himalayensis
جنس نر و ماده از نظر رنگی مشابه، و دارای رنگ شنی مایل به قهوه ایشباهت بسیار زیادی با کرکس معمولی دارد. . بعد از دال (کرکس) سیاه بزرگترین کرکس است. دارای سر و گرن سفید تاس، بالهای بسیار پهن و پرهای کوتاهی در دم است. نوک به رنگ زرد است. پرهای پرنده بالغ دارای رنگهای کرم و قهوهای است، و پرهای پروازی سیاه رنگ آن در تضاد کامل با پرهای بال است.
(c) Vijay Jamwal - april 2014
siddhartha - January 28, 2015
رده حفاظتی
در فهرست در معرض تهدید (Near Threatened) IUCN قرار گرفته است.
زیستگاه - عادات و رفتار
روزفعال هستند. ترجیح میدهند از زیستگاههای انسانی دوری کنند. لانههای خود را در بالای درختان و صخرهها میسازند و معمولا ۴ تا ۶ جفت در نزدیکی هم لانهسازی میکنند. معمولا در مناطق سرد و خشک و در ارتفاعات ۱۵۰۰ تا ۴۰۰۰ متر زندگی میکنند.
تغذیه
تنها از حیوانات مرده تغذیه میکنند. در تعداد کم در اطراف لاشهها جمع میشوند، به جز کرکس معمولی که کمی از آنها بزرگتر است معمولا پرنده غالب هستند. معمولا خیلی سریع تغذیه میکنند و مانند سایر گونههای کرکس برای غذا با یکدیگر میجنگند.
لانهسازی – تولید مثل
تک همسر است. جفتگیری معمولاً در زمستان، از دسامبر تا مارس انجام میشود. والدین، لانه بزرگ چوبی را میسازند یا لانه سال گذشته را ترمیم میکنند. معمولاً در ژانویه یک تخم سفید میگذارند و جوجهها بعد از 50 روز از تخم بیرون میآیند. جوجه ها تا سن شش تا هفت ماهگی در کنار والدین خود میماند.
پراکنش و فراوانی
دال (کرکس) هیمالیایی بیشتر در فلات تبت (هند ، نپال و بوتان ، مرکزی چین و مغولستان) زندگی میکند و همچنین در کوههای آسیای میانه (از قزاقستان و افغانستان در غرب تا غرب چین و مغولستان در شرق) یافت میشود.
پراکنش در ایران
تنها دو رکورد در ایران از این گونه وجود دارد که اولی مشاهده یک فرد (سورک-خراسان) در تاریخ 17 اوریل 2007 و دیگری یک فرد (نزدیک چابهار- بلوچستان ) در تاریخ هشتم دسامبر 2012 بوده است. (Ayé et al. 2014)
تهدیدها
- کمبود غذا با کاهش جمعیت سمداران اهلی و وحشی
- برق گرفتگی در اثر برخورد با کابل های برق
- و مهمترین تهدید کرکس هیمالیایی ، مرگ ناشی از مصرف دیکلوفناک (NSAID) است. که به طور گسترده در جنوب آسیا برای دامها استفاده میشود.
جهت کمک به حفاظت از این گونه، لطفا مشاهدات خود را ثبت کنید ثبت مشاهدات
منابع
http://www.iucnredlist.org
http://animalia.bio
http://indiasendangered.com